Proactieve Gesprekstechnieken: Zo Stop je Grensoverschrijdend Gedrag vóór het Escaleert

Zo Stop je Grensoverschrijdend Gedrag vóór het Escaleert

In veel sectoren – van zorg tot onderwijs en gemeentelijke dienstverlening – komen medewerkers in aanraking met grensoverschrijdend gedrag. Dat kan variëren van manipulatief taalgebruik en dreigende houding tot verbale agressie. Vaak ontstaat escalatie niet plotseling, maar in kleine stapjes. Wie leert om op tijd in te grijpen met de juiste de-escalerende gesprekstechnieken, voorkomt grotere problemen.

In dit artikel leer je hoe je met een proactieve gespreksstijl escalatie kunt voorkomen. We geven concrete technieken uit de trainingen Omgaan met grensoverschrijdend gedrag en De‑escalerende gesprekstechnieken die dagelijks worden ingezet door professionals in het veld. 

Waarom wachten geen optie is

Grensoverschrijdend gedrag komt zelden uit het niets. De signalen – spanning in lichaamstaal, suggestieve opmerkingen, oplopende toonhoogte – zijn er vaak al. Toch kiezen veel professionals ervoor om niets te zeggen, uit angst de situatie erger te maken. Paradoxaal genoeg is juist die passiviteit een risicofactor voor escalatie.

Proactief gespreksgedrag betekent: benoemen wat je ziet, duidelijk je grens stellen en ruimte geven voor de ander om bij te sturen. Niet beschuldigend, wel helder en begrenzend. Deze technieken sluiten aan bij de principes van De-escalerend Werken.

Concrete gesprekstechnieken

Benoem gedrag, geen intentie

Een veelgemaakte fout is het toeschrijven van intenties. In de training “Omgaan met grensoverschrijdend gedrag” leren deelnemers om het grensoverschrijdende gedrag te concretiseren.

Voorbeeld“ Door tegen iemand die dreigend overkomt te kunnen zeggen "Je verheft je stem en staat erg dichtbij, ik wil dat je op afstand blijft "

Duidelijke STOP-grens

Geef bij grensoverschrijdend gedrag een duidelijke ‘STOP-grens’, Dit is onderdeel van de training bij Omgaan met grensoverschrijdend gedrag. 

Voorbeeld“ Stop met uitschelden, daar ben ik niet van gediend.

Benoem keuze met consequentie

Een volgende stap uit de training “Omgaan met grensoverschrijdend gedrag” is het koppelen van gedrag aan consequenties, zonder belerend over te komen. 

Voorbeeld“Als je hiermee doorgaat, beëindigen we het gesprek. Als je stopt, kunnen we samen naar een oplossing zoeken. Jij bepaalt welke kant we opgaan.”

De‑escaleren en begrip

In de training De‑escalerende gesprekstechnieken leer je dat de kracht van begrip zit in herhalen. En hoe je op andere eenvoudige manieren begrip kan tonen.

Voor wie zijn deze technieken relevant?

Deze gesprekstechnieken zijn effectief voor professionals in:

• zorg (GGZ, jeugdzorg, gehandicaptenzorg)

• onderwijs (docenten, conciërges, SLB’ers)

• gemeente en wijkteams

• baliemedewerkers, beveiligers en BOA’s

In de training Omgaan met verbale agressie worden deze vaardigheden met intensieve oefening verder verdiept. 

Wat levert dit op?

Organisaties die investeren in proactief en de-escalerend gesprekstechnieken zien vaak:

• Minder incidenten en meldingen van agressie

• Groter zelfvertrouwen bij medewerkers

• Betere veiligheid en tevredenheid bij cliënten en burgers

Trainingen van PROacteren

PROacteren biedt diverse trainingen gericht op preventie van agressie en het voeren van de-escalerende gesprekken:

• Omgaan met grensoverschrijdend gedrag

• De‑escalerende gesprekstechnieken

• De-escalerend werken

• Omgaan met verbale agressie

Meer weten over incompanytrajecten of maatwerk? Bezoek onze pagina’s of neem contact op via info@proacteren.nl of onze contactpagina.